Μύθος ή αλήθεια; Για μία ψήφο δεν έγιναν τα ελληνικά επίσημη γλώσσα του κόσμου!

Πολλοί από μας μάθαμε αυτή την ιστορία στο σχολείο και μάλιστα από τα πιο «επίσημα» που θα μπορούσαμε τότε. Αυτά τον δασκάλων – καθηγητών μας. Άλλοι το ακούσαμε από διήγηση κάποιου μεγαλύτερου, ενώ κάποιοι άλλοι το μάθαμε από φίλους μας, οι οποίοι με τη σειρά τους το είχαν μάθει -πιθανότατα- από το σχολείο τους.

Το σίγουρο είναι το εξής: Η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων έχει ακούσει κάπου, κάποτε στη ζωή τους πως η ελληνική γλώσσα έχασε μια μεγάλη ιστορική ψηφοφορία για μία μόνο ψήφο.

Σύμφωνα πάντα με την εν λόγω ιστορία, εφόσον η γλώσσα μας κέρδιζε εκείνη την ψηφοφορία θα γινόταν η επίσημη γλώσσα του νεοσύστατου Κράτους των ΗΠΑ, μετά τη διακήρυξη της αμερικανικής ανεξαρτησίας το 1776. Συνεπώς, ήταν πάρα πολύ πιθανό -βάσει πάντα της ιστορίας αυτής- η Ελληνική γλώσσα να ήταν η… γλώσσα που θα μιλάει όλος ο πλανήτης.

Με λίγα λόγια να είναι αυτό που είναι τα Αγγλικά αυτή τη στιγμή.

Σήμερα λοιπόν, εν έτει 2023, πάρα πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι αυτή η μία «καταραμένη» ψήφος ευθύνεται που η ελληνική δεν έγινε η διεθνής γλώσσα της υφηλίου, χάνοντας στη σχετική ψηφοφορία από την αγγλική.

Το ενδιαφέρον είναι πως η ιστορία αυτή εμφανίζεται σε διάφορες περιοχές του κόσμου, όπως τις ΗΠΑ και την Γερμανία, μέσα από διαφορετικές εκδοχές με εναλλαγή της πρωταγωνίστριας γλώσσας σε γερμανικά, ολλανδικά, ελληνικά, ισπανικά, γαλλικά ή εβραϊκά.

Πρόκειται για αστικό μύθο.

Ο μύθος είναι γνωστός στις ΗΠΑ και την Γερμανία με την εκδοχή ότι ο Φρέντερικ Μούλενμπεργκ, ο πρώτος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ απέτρεψε την γερμανική γλώσσα από το να γίνει η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το Wikipedia, ο κόκκος της αλήθειας πίσω από αυτήν την εκδοχή βρίσκεται σε μια ψηφοφορία της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ του 1794, όπου μια ομάδα Γερμανών μεταναστών ζήτησε την μετάφραση ορισμένων νόμων στα γερμανικά.

Η αίτηση αυτή απορρίφθηκε με 42 ψήφους υπέρ και 41 κατά και για τον Μούλενμπεργκ, ο ίδιος γερμανικής καταγωγής και Πρόεδρος της Βουλής, ειπώθηκε ότι ανέφερε πως «όσο πιο γρήγορα οι Γερμανοί μετανάστες γίνουν Αμερικανοί, τόσο το καλύτερο». Παρόλα αυτά δεν είναι εφικτό να διαπιστωθεί εάν ο Μούλενμπεργκ απήχε από την συγκεκριμένη ψηφοφορία ή έριξε την καθοριστική ψήφο.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν κάποια θεσμικά κατοχυρωμένη επίσημη γλώσσα, με τα αγγλικά να είναι η ντε φάκτο γλώσσα που χρησιμοποιείται καθημερινώς και ευρέως και επομένως να κερδίζει την δεσπόζουσα θέση ως κυρίαρχη γλώσσα του κράτους. Ανά διαστήματα, συγκεκριμένες πολιτείες έχουν θεσπίσει δικούς τους νόμους για τις επίσημες γλώσσες τους.

Ελληνική εκδοχή του μύθου
Στην Ελλάδα ο μύθος έγινε γνωστός με την θέση της γερμανικής να παίρνει η αρχαία ελληνική γλώσσα. Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή, σε μια καθοριστική ψηφοφορία που τοποθετείται χρονικά αμέσως μετά την έγκριση της διακήρυξης της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, δηλαδή γύρω στο 1776 σε συμφωνία με την εκδοχή Μούλενμπεργκ, οι νεοσύστατες Ηνωμένες Πολιτείες καλούνταν να αποφασίσουν την επίσημη γλώσσα του κράτους.

Εξαιτίας της θύμησης της αποικιοκρατίας που προκαλούσαν τα αγγλικά για τους Αμερικανούς, υπήρξε η πρόταση να γίνει επίσημη γλώσσα η αρχαία ελληνική, μιας και θύμιζαν το μέρος που γεννήθηκε το πολίτευμα της δημοκρατίας.

Η εκδοχή αυτή φέρεται να αποδίδεται από κάποιες πηγές στον Ξενοφώντα Ζολώτα, σύμφωνα με τις οποίες δήλωσε γύρω στα μέσα του 20ου αιώνα: «Ο Ουάσιγκτον, ο Τζέφερσον, ο Άνταμς και άλλοι όταν συνέτασσαν το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών στα 1787 – που ισχύει με μερικές νέες παραγράφους, που ψηφίστηκαν για προσαρμογή στις νέες εξελίξεις, μέχρι σήμερα στον αρχικό κορμό του – είχαν προτείνει η γλώσσα του νέου κράτους να είναι η αρχαία ελληνική, προς τιμή της γλώσσας του Έθνους εκείνου, που πρώτο γέννησε και ελίκνισε τη Δημοκρατία και τη διέδωσε στον κόσμο. Για μία ψήφο μόνο προκρίθηκε και υιοθετήθηκε τελικά η αγγλική αντί της αρχαίας ελληνικής».

Υπάρχει και μια δεύτερη εκδοχή με πρωταγωνίστρια την αρχαία ελληνική γλώσσα, όπου για μία ψήφο δεν ήταν ικανή να γίνει η επίσημη διεθνής γλώσσα της υφηλίου.

Άλλες εκδοχές
Ο μύθος έχει γίνει γνωστός και με άλλες εκδοχές όπως προαναφέρθηκε, εκτός των προηγούμενων δύο. Συγκεκριμένα, την καθοριστική ψηφοφορία υποτίθεται ότι έχουν χάσει και τα γαλλικά και τα εβραϊκά, τα πρώτα προτεινόμενα ως η γλώσσα του «ορθού λόγου», ενώ τα δεύτερα ως η γλώσσα που δήθεν επιλέχθηκε για την συγγραφή της Παλαιάς Διαθήκης.